Brytyjskie MON o ostrołęczaninie: "Cały kraj ma wobec niego dług wdzięczności"

Stanisław GrodzickiDziś mija 70 rocznica tragicznej śmierci ostrołęczanina ppłk. Stanisława Grodzickiego. Podczas II wojny światowej był dowódcą 307 Dywizjonu Myśliwskiego Nocnego i 305 Dywizjonu Bombowego. Był pilotem w Wojsku Polskim i Królewskich Sił Powietrznych Wielkiej Brytanii.

Został odznaczony m.in. Zaszczytnym Krzyżem Lotniczym (Distinguished Flying Cross) - najwyższym brytyjskim odznaczeniem lotniczym, a także Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari i trzykrotnie Krzyżem Walecznych.

W sierpniu 1944 r. uczestniczył w akcji (łącznie było to sześc załóg z Dywizjonu 305), podczas której zniszczono koło Nancy niemieckie zapasy paliw z ok. 13 mln litrów. Po tym wydarzeniu prasa pisała, że "Polacy tym czynem wygrali bitwę o Francję". Order Virtuti Militari ppłk. Stanisław Grodzicki otrzymał za zniszczenie w Niemczech w marcu 1945 r. transportu kolejowego z 12 mln litrów paliwa. Łącznie uczestniczył w 166(!) lotach bojowych.

Urodził się 1 marca 1905 r. w Ostrołęce. Mieszkał w domu przy ul. Kolejowej. Do szkoły podstawowej uczęszczał również na osiedlu Stacja. Placówka mieściła się w prywatnym domu przy ul. Wiejskiej. W 1929 r. ukończył Oficerską Szkołę Lotnictwa w Dęblinie. W 1934 r. był dowódcą 141 Eskadry Myśliwskiej. Pod koniec 1937 roku dowodził 212 Eskadrą Bombową. W dywizjonie doświadczalnym wykonywał najbardziej skomplikowane i niebezpieczne zadania lotnicze, oblatując prototypy polskich samolotów myśliwskich i bombowych.

W czasie kampanii wrześniowej był kierownikiem szkolenia na samolotach PZL P-37 "Łoś" w ośrodku szkolenia w Małaszewiczach koło Brześcia. Przez Rumunię i Syrię przedostał się do Francji i jednym z pierwszych transportów w grudniu 1939 r. odpłynął do Anglii. 15 listopada 1940 r. objął dowództwo 307 Dywizjonu Myśliwskiego Nocnego, pełnił tę funkcję do 11 czerwca 1941 r. Od 1 lutego do 31 października 1945 r. był dowódcą 305 Dywizjonu Bombowego.

Po wojnie był w dowództwie Brytyjskich Okupacyjnych Sił Powietrznych. 13 lutego 1946 r. odbywał lot służbowy z Niemiec do Anglii z innymi oficerami Polskich Sił Zbrojnych. Zginął jako pasażer w wypadku lotniczym (samolot rozbił się podczas gęstej mgły) w miejscowości Surrey Hills (Wielka Brytania). Pochowany został na cmentarzu w Orpington. Symboliczny grób znajduje się na cmentarzu w Rzekuniu (w rzekuńskiej parafii był ochrzczony i przyjął pierwszą komunię św.). Jedna z ulic na osiedlu Stacja, czyli tam gdzie spędził swoje najmłodsze lata, nosi jego imię.

To najprawdopodobniej jedyny ostrołęczanin, który spotkał się z królową brytyjską. Wówczas królową była Maria czyli babcia obecnie panującej królowej Elżbiety II. Do spotkania doszło 24 kwietnia 1941 r. Grodzicki dowodził wówczas Dywizjonem 307.

W ostatnim czasie ostrołęcka rodzina otrzymała list z Ministerstwa Obrony Wielkiej Brytanii.

- Pragnę złożyć hołd podpułkownikowi Grodzickiemu, którego poświęcenie dla służby zakończyło się złożeniem przez niego najwyższej ofiary podczas II wojny światowej. Cały kraj ma wobec niego oraz wielu innych niezmierny dług wdzięczności za ich służbę oraz bezinteresowne poświęcenie podczas wojny - czytamy w piśmie Ministerstwa Obrony Wielkiej Brytanii skierowanym do rodziny ppłk. Stanisława Grodzickiego.

Andrzej J. Janczak w książce "Przez ciemię nocy. Dzieje 307 Nocnego Dywizjony Myśliwskiego Lwowskiego 1940-1947" tak opisuje osobę ppłk. Stanisława Grodzickiego: "W czasie wojny okazał się wybitnym pilotem, miał duży autorytet zarówno wśród swoich, jak i Brytyjczyków. Spokojny, zrównoważony, cały swój czas i wysiłek poświęcał służbie. Miał wyjątkowo duże poczucie sprawiedliwości. Brał udział we wszystkich lotach bojowych, sobie wyznaczając najniebezpieczniejsze zadania".

Ppłk Stanisław Grodzicki to rodzony brat babci radnego Macieja Kleczkowskiego.

Wyświetleń: 12819

 

09:52, 13.02.2016 r.

---