Rzekuń idzie do sądu. Miasto zwołuje sesję

Ostrołęcki samorząd niemal jednogłośnie podjął uchwałę dotyczącą zmiany granic Ostrołęki kosztem gminy Rzekuń i skierował wniosek do ministra spraw wewnętrznych i administracji. Władze gminy Rzekuń wystosowały skargę na uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Dla większości ostrołęckich radnych to jedna z najważniejszych uchwał tej kadencji, która, jak mówił prezydent Janusz Kotowski, może skutkować bardzo ciekawą przyszłością finansową dla ostrołęckiego samorządu. Inaczej sprawa przedstawia się z punktu widzenia mieszkańców i radnych gminy Rzekuń, którzy czują się stroną pokrzywdzoną i decyzję ostrołęckiego samorządu zaskarżyli do sądu.

Spór toczy się o część sołectw Nowa Wieś Wschodnia, Goworki i Ławy, na terenach gminy Rzekuń, gdzie stanie nowa elektrownia. Jest to obszar o pow. 482,7 ha, który zamieszkuje około 200 osób. Powierzchnia Ostrołęki zwiększyłaby się z 28,63 km kw. do 33,46 km kw. i byłaby wówczas większa od Łomży, która liczy 32,67 km kw. Powiększenie miasta o te tereny wiąże się ze znacznym powiększeniem budżetu miasta, do którego trafią duże wpływy finansowe z elektrowni. Jak mówił prezydent, w toku rozmów z władzami gminy Rzekuń, miasto zaproponowało podział wpływów według kryterium ludnościowego.

Takie rozwiązanie nie jest dla gminy zadowalające. Władze, na wniosek rady gminy, postanowiły zaskarżyć decyzję miasta i do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skierowały skargę na uchwałę rady miasta. W związku z działaniami samorządu Rzekunia, ratusz podjął decyzję o zwołaniu nadzwyczajnej sesji rady miasta, podczas której radni rozpatrzą projekt uchwały rady miasta Ostrołęki w sprawie udzielenia odpowiedzi na skargę wniesioną do WSA.

Już w piątek odbędzie się nadzwyczajna sesja rady miasta, a jedynym tematem, oprócz stałych punktów, będzie udzielenie odpowiedzi na skargę wniesioną przez gminę Rzekuń. W projekcie uchwały rady miasta jest zapis, że "wnosi się o odrzucenie skargi". Projekt zawiera także odpowiedź na skargę oraz obszerne uzasadnienie.

Poniżej pełna treść odpowiedzi oraz uzasadnienie uchwały (pisownia oryginalna):

Na podstawie art. 54 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r. poz. 718, ze zm.) przekazuje się skargę Gminy Rzekuń z dnia 16 marca 2017 r., doręczoną w dniu 17 marca 2017 r., na uchwałę Rady Miasta Ostrołęki Nr 245/XXXVI/2016 z dnia 19 grudnia 2016r. w sprawie zmiany granic Miasta Ostrołęki oraz przeprowadzenia konsultacji i wnosi się o odrzucenie skargi.
Gmina Rzekuń zaskarżyła wskazaną wyżej uchwałę rady miasta wnosząc o stwierdzenie jej nieważności oraz o zasądzenie od strony przeciwnej na rzecz skarżącego kosztów postępowania. Zaskarżonej uchwale zarzucono naruszenie "…Art. 15 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprzez niczym nieuzasadnione wydzielenie części terytorium Gminy Rzekuń z całości powiązanej dotychczas więzami kulturowymi, gospodarczymi i społecznymi" oraz "art. 4 ust. 2 w zw. z art. 4b ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 1 ust. 1 i 2 i art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tj. Dz.U. z 2016r, poz. 446) w ten sposób, że wyrażając Wolę zmiany granic Miasta Ostrołęki poprzez włączenie do obszaru Miasta Ostrołęki części obszaru Gminy Rzekuń, w tym sołectwa Nowa Wieś Wschodnia, sołectwa Goworki oraz sołectwa Ławy, Rada Miasta Ostrołęki, naruszyła interes prawny Gminy Rzekuń nie przedstawiając żadnych dokumentów, map oraz informacji potwierdzających zasadność podjętego przedsięwzięcia, czym naruszyła integralność Gminy Rzekuń jako wspólnoty samorządowej jej mieszkańców oraz odpowiedniego terytorium, a także prowadzi do pozbawienia Gminy Rzekuń części jej własności - mienia komunalnego, bez żadnego uzasadnienia". Zdaniem skarżącej gminy, "Rada Miasta Ostrołęki uchwałą nr 245/XXXVI/2016 naruszyła interes prawny Gminy Rzekuń jako wspólnoty samorządowej mieszkańców i terytorium przejawiający się zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym w zapewnieniu gminie terytorium możliwie jednorodnego ze względu na układ osadniczy i przestrzenny, uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze i kulturowe oraz zapewniający zdolność wykonywania zadań publicznych. Zmiana granic Gminy Rzekuń w sposób nie budzący wątpliwości wpłynie na możliwość realizacji przez nią ustawowych zadań publicznych, uzależnionych od poziomu dochodów jednostki samorządu terytorialnego. Zmiana granic w sposób istotny zmieni dotychczasowy obszar Gminy Rzekuń, co spowoduje zerwanie dotychczasowych więzi społeczności lokalnej ukształtowanych przez dziesiątki lat, co również stanowi naruszenie konstytucyjnej zasady wyrażonej w art. 15 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - zasadniczy podział terytorialny państwa uwzględnia więzi społeczne, gospodarcze lub kulturowe i zapewnia jednostkom terytorialnym zdolność do wykonywania zadań publicznych określonych ustawami". W ocenie skarżącej zaskarżona uchwała "…zmierzająca do odebrania Gminie Rzekuń części tego terytorium w sposób bezpośredni narusza prawo Gminy Rzekuń do istniejącego jej terytorium jako jednolitej części wspólnoty samorządowej, i to prawo gwarantowane ustawowo. Stanowi to wprost o tym, że przedmiotowa uchwała narusza konkretny interes prawny, czyli istnieje bezpośredni związek pomiędzy prawnie gwarantowaną sytuacją Gminy Rzekuń a Uchwałą Nr 245/XXXVI/2016 rady Miasta Ostrołęki…". Zdaniem Rady Miasta Ostrołęki skarga nie znajduje podstawy. Skargę oparto o przepis art. 101 ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. W orzecznictwie i doktrynie kwestia legitymacji skargowej opartej na powyższej podstawie została dostatecznie wyjaśniona. W wyroku z dnia 2 lutego 2016r. sygn. akt II OSK 1418/14 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał, iż "Przepis art. 101 ust. 1 u.s.g. nie przyznaje legitymacji skargowej podmiotom, których interesy prawne lub uprawnienia są dopiero zagrożone naruszeniem w wyniku wejścia w życie postanowień aktu prawa miejscowego. Związek pomiędzy własną, indywidualną sytuacją prawną skarżącego, a zaskarżoną uchwałą musi istnieć w dacie wniesienia skargi, a nie w przyszłości, powodować następstwo w postaci ograniczenia lub pozbawienia danego podmiotu konkretnych uprawnień lub nałożenia na niego obowiązków." W wyroku z dnia 6 czerwca 2016r. sygn. akt II SA/Gl 1418/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach przyjął, iż "Interes prawny, którego istnienie umożliwia przyznanie legitymacji skargowej na podstawie art. 101 ust. 1 u.s.g., powinien bezpośrednio dotyczyć sfery prawnej podmiotu wnoszącego skargę. Oznacza to, że stronie skarżącej powinno przysługiwać konkretne prawo podmiotowe o charakterze prywatnoprawnym, bądź publicznoprawnym, wynikające z przepisów prawa materialnego, które najpóźniej w dniu wniesienia skargi zostało naruszone zaskarżonym aktem. Jak jednolicie przyjmuje się w judykaturze skarżący wnosząc skargę musi wykazać, że zaskarżona uchwała naruszając prawo jednocześnie negatywnie wpływa na jego sytuację prawną, np. pozbawia go pewnych uprawnień, czy też uniemożliwia ich realizację." W wyroku z dnia 30 sierpnia 2016r. sygn. akt IV SA/Gl 120/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uznał, iż "Naruszenie uprawniające do wniesienia skargi w trybie art. 101 u.s.g. winno mieć charakter ingerencji w indywidualny interes prawny lub uprawnienia podmiotu i wywoływać skutki uzasadniające skorzystanie z możliwości zaskarżenia uchwały. Zatem skarżąca winna wykazać, że zaskarżona uchwała poprzez naruszenie prawa jednocześnie negatywnie wpływa na jej sferę prawnomaterialną, poprzez pozbawienie skarżącej pewnych uprawnień albo uniemożliwienie ich realizacji. Na skarżącej spoczywa więc nie tylko obowiązek wykazania się indywidualnym interesem prawnym lub uprawnieniem, ale także zaistniałym w dacie wnoszenia skargi naruszeniem tego interesu prawnego lub uprawnienia". W wyroku z dnia 30 września 2016r. sygn. akt II SA/Gl 583/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach podkreślił, iż "1. W przeciwieństwie do postępowania prowadzonego na podstawie k.p.a., w którym stroną może być każdy, czyjego interesu prawnego lub uprawnienia dotyczy postępowanie, stroną w postępowaniu toczącym się na podstawie art. 101 ust. 1 u.s.g. może być jedynie podmiot, którego interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone. Skarga złożona w trybie powyższego przepisu nie ma bowiem charakteru actio popularis, zatem do jej wniesienia nie legitymuje ani sprzeczność z prawem zaskarżonej uchwały, ani też stan zagrożenia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia. 2. Skarżący na podstawie art. 101 ust. 1 u.s.g. musi wykazać się nie tylko indywidualnym interesem prawnym lub uprawnieniem, ale także zaistniałym w dacie wnoszenia skargi, nie w przyszłości, naruszeniem tego interesu prawnego lub uprawnienia. Legitymacja skargowa do zaskarżenia uchwał i zarządzeń wymaga bowiem wykazania naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia postanowieniami zaskarżanego aktu, a nie tylko interesu prawnego czy interesu faktycznego. Interes prawny skarżącego, o jakim traktuje art. 101 ust. 1 u.s.g., musi wynikać z normy prawa materialnego kształtującej sytuację prawną wnoszącego skargę." Należy zatem przyjąć, iż przepis art. 101 ustawy o samorządzie gminnym przyznaje legitymację skargową podmiotowi, którego interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone wskazanymi aktami. Nie chodzi tu zatem o oddziaływanie na interes prawny czy uprawnienie, ale o stan dalej idący, polegający na takim oddziaływaniu, które powoduje jego naruszenie.
W ocenie Rady Miasta Ostrołęki skarżąca gmina nie wykazała w jaki sposób doszło do naruszenia jej interesu prawnego zaskarżoną uchwałą. Należy zauważyć, iż przedmiotowa uchwała jest jedynie swego rodzaju inicjatywą w sprawie zmiany granic miasta (wniosek rady gminy, o którym mowa w art. 4b ustawy o samorządzie gminnym, winien być poprzedzony przeprowadzeniem przez tę radę konsultacji z mieszkańcami). Co oczywiste, uchwała ta nie zmienia granic skarżącej gminy, nie wpływa na sytuację prawną skarżącej. Jak wynika z jej treści wyrażono jedynie wolę przystąpienia do procedury zmiany granic miasta Ostrołęki i postanowiono o przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami miasta w sprawie proponowanej zmiany granic.
Jak się wydaje umknęło uwadze skarżącej, iż zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym decyzje w sprawie zmiany granic gminy podejmuje Rada Ministrów. W art. 4 ust. 3 tej ustawy określono kryteria, którymi powinna kierować się Rada Ministrów przy wydawaniu rozporządzenia. To sama Rada Ministrów decyduje, czy opisane warunki zostały zachowane, wydając stosowne rozporządzenie. Może być ono wydane z urzędu bądź na wniosek rady gminy. Ustawa (poza ogólnymi wskazówkami zawartymi w art. 4b) nie reguluje spraw związanych z treścią wniosku oraz trybu jego składania i rozpatrywania. Kwestie te zostały unormowane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 sierpnia 2001r. w sprawie trybu postępowania przy składaniu wniosków dotyczących tworzenia, łączenia, dzielenia, znoszenia i ustalania granic gmin, nadawania gminie lub miejscowości statusu miasta, ustalania i zmiany nazw gmin i siedzib ich władz oraz dokumentów wymaganych w tych sprawach (Dz.U. z 2014r. poz. 310). Stosowne informacje oraz wymagane dokumenty, których nieprzedstawienie miałoby uzasadniać zarzut naruszenia wskazanych przez skarżącą przepisów, są bądź elementami tego wniosku bądź załącznikami do niego, nie zaś dokumentami niezbędnymi do przeprowadzenia konsultacji. W doktrynie podnosi się, iż właściwość Rady Ministrów w tych sprawach wynika
z faktu, że wbrew pozorom nie są to sprawy lokalne, lecz ogólnokrajowe, związane z podziałem terytorialnym państwa, ergo nienależące do zakresu działania gminy ustalonego w art.6 ustawy o samorządzie gminnym (Jyż Gabriela, Pławecki Zbigniew, Szewc Andrzej, Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, wyd. IV; LEX). Warto odnotować, iż wskazane wyżej przepisy ustawy o samorządzie gminnym były wielokrotnie zaskarżane do Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał nie dopatrzył się ich sprzeczności z przepisami Konstytucji (m.in. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 kwietnia 2009r., K 37/06, OTK-A 2009, nr 4, poz..47; wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 lipca 2006r., U5/04, OTK-A 2006, nr 7,poz.80).

Uzasadnienie do projektu uchwały w sprawie udzielenia odpowiedzi na skargę wniesioną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie:
Pismem z dnia 16 marca 2017r. Gmina Rzekuń zaskarżyła uchwałę nr 245/XXXVI/2016 Rady Miasta Ostrołęki z dnia 19 grudnia 2016 r. w sprawie zmiany granic Miasta Ostrołęki oraz przeprowadzenia konsultacji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Przepis artykułu 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo postępowania przed sądami administracyjnymi stanowi, że skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi. W myśl § 2 cytowanego wyżej artykułu Rada Miasta przekazuje skargę do WSA wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania. Skutki finansowe jakie pociąga za sobą podjęcie przedmiotowej uchwały związane są z wysyłką korespondencji.

Nadzwyczajna sesja rady miasta została zwołana na 7 kwietnia br.

Wyświetleń: 6360

 

13:51, 06.04.2017 r.

---