Czwartek, 25 kwietnia 2024 r., imieniny Jarosława, Marka, Elwiry
Fot. Archiwum prywatneWyjątkowa uroczystość, na którą rodziny czekały całymi latami, odbyła się w Czerwinie oraz Sokołowie. W niedzielę 14 grudnia odsłonięto miejsce pamięci, które będzie przypominało o 21 osobach z Sokołowa i okolic, które zamordowano podczas II wojny światowej.
Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą w kościele pw. Trójcy Przenajświętszej w Czerwinie. Celebrowali ją ks. proboszcz Kazimierz Wołpiuk i ks. Wojciech Kulesza. Modlono się m.in. w intencji poległych. Dalsza część odbyła się w Sokołowie przy miejscu upamiętniającym tragiczne wydarzenia tamtych dni.
Posterunek honorowy wystawiło Ostrołęckie Stowarzyszenie Historyczne "Czwartacy". Po odśpiewaniu Mazurka Dąbrowskiego miejsce pamięci odsłonili przedstawiciele rodzin pomordowanych: Helena Zalewska, Natalia Lubiejewska oraz Henryk Sienkiewicz. Miejsce pamięci poświęcił proboszcz Kazimierz Wołpiuk.
Po apelu złożono kwiaty i zapalono znicze.
- Podczas uroczystości wiele osób nie kryło wzruszenia i łez - mówi Zbigniew Gołąbek, członek Stowarzyszenia Historii Ziemi Ostrołęckiej im. kpt. Aleksandra Bednarczyka "Adama". - Powstałe w Sokołowie miejsce pamięci i obecność przy nim wielu osób jest dowodem na to, że mimo upływu 75 i 70 lat od tamtych tragicznych wydarzeń, pamięć o pomordowanych przetrwała w sercach ich bliskich, przyjaciół, znajomych i trwać będzie nadal. Jesteśmy wierni przesłaniu kardynała Stefana Wyszyńskiego, który powiedział: "Naród bez dziejów, bez przeszłości, staje się narodem bezdomnym, narodem bez przyszłości".
Miejsce pamięci powstało dzięki rodzinom pomordowanych, Stowarzyszeniu Historii Ziemi Ostrołęckiej im. kpt. Aleksandra Bednarczyka "Adama" i wielu innych osób. Projekt wykonała Dorota Gołąbek. Inicjatorem i organizatorem całego przedsięwzięcia był Zbigniew Gołąbek.
Podczas apelu pamięci przywołano:
Mieszkańców Sokołowa:
Zygmunta Głażewskiego (syna Wincentego i Marianny, lat 50), Stanisława Kopańskiego (syna Ignacego i Marianny, lat 60), Stanisława Sienkiewicza (syna Ignacego i Heleny, lat 40),
Aleksandra Tomaszewskiego syna Tomasza i Anny, lat 55.
Mieszkańca Dobków Starych:
Wincentego Kaczyńskiego (syna Stanisława i Marianny, lat 30).
Mieszkańca kolonii Laski:
Józefa Suskę (syna Stanisława i Marianny, lat 60).
Mieszkańca Czerwina:
Jana Andrzejczyka (syna Teofila i Marianny, lat 48) - wszyscy zamordowani przez hitlerowców w "czarną niedzielę" 10 września 1939 r. w egzekucji zbiorowej obok mostu na rzece Orz, których ciała zmasakrowano gąsienicami czołgu.
Mieszkańców Sokołowa:
Leokadię Krawczyk (córkę Szymona i Rozalii, lat 35, brzemienną), Piotra Lachowskiego (syna Franciszka i Marianny, lat 73), Hieronima Ładę (syna Franciszka i Marcjanny, lat 40,
Ignacego Sienkiewicza, syna Jana i Franciszki, lat 80) - zamordowani przez hitlerowców na terenie Sokołowa także w "czarną niedzielę" 10 września 1939 r.
Mieszkanki kolonii Laski:
Eleonorę Malinowską (z domu Smolińską, córkę Bolesława i Heleny, lat 25, brzemienną),
Genowefę Malinowską (z domu Jakubiak, córkę Józefa i Antoniny, lat 26, brzemienną),
Janinę Malinowską (z domu Kurpiewską, córkę Józefa i Wincenty, lat 35) - zamordowani w bestialski sposób w swoim domu 25 sierpnia 1944 r. przez żołnierzy sowieckich.
Mieszkańca kolonii Laski:
Edwarda Szpakowskiego (syna Piotra i Bronisławy, lat 24) - zamordowanego w pobliżu swojego domu 30 listopada 1944 r. przez żołnierza sowieckiego.
Mieszkańców Sokołowa:
Stefana Ciepierskiego (syna Ignacego i Marianny, lat 34), Władysława Kopańskiego (syna Ignacego i Marianny, lat 47), Konstantego Lubiejewskiego (syna Franciszka i Katarzyny, lat 50) - ponieśli śmierć 26 sierpnia 1944 r., od wybuchu pocisku artyleryjskiego.
Mieszkańców Sokołowa:
Józefa Zygmunta Grzybowskiego (syna Konstantego i Heleny, lat 17), Edmunda Ładę (syna Anny, lat 20), Tadeusza Tomaszewskiego (syna Józefa i Stefanii, lat 21) - zostali zamordowani w niemieckim obozie koncentracyjnym w Buchenwaldzie w 1945 r.
Zobacz zdjęcia:
Uroczystość odsłonięcia miejsca pamięci w Sokołowie (fot. archiwum prywatne)