Aktualności

80 wpisów w 80 rocznicę wybuchu II wojny światowej: duchowni

W związku z 80 rocznicą wybuchu II wojny światowej, Muzeum Żołnierzy Wyklętych rozpoczęło zamieszczanie 80 wpisów poświęconych osobom, miejscom i wydarzeniom związanym z historią wojny i okupacji. Wpisy mają charakter lokalny i regionalny. Kolejny wpis dotyczy duchownych w czasach konspiracji.

Wpisy będą zamieszczane na profilu facebookowym muzeum do 12 listopada, codziennie o godzinie 8.00.

Reklama- Zachęcamy do śledzenia cyklu, w którym zaprezentujemy wątki z regionalnej historii, mające wpływ na losy wojny obronnej Polski jak i życie codzienne ówczesnych rodaków pod rządami dwóch okupantów. Będziemy koncentrować się na wydarzeniach z terenu Kurpiowszczyzny, powiatu ostrołęckiego (w kilku przypadkach sięgając na przyległe tereny powiatów ościennych). Będziemy pisać o faktach i osobach znanych, funkcjonujących w powszechnej świadomości, ale niekiedy też o zwykłych rodzinach, na losach których wojna odcisnęła silne piętno - informuje Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce

Poruszane tematy są ilustrowane mapami, dokumentami i zdjęciami. Pochodzą ze zbiorów muzeum, kolekcji innych instytucji oraz z prywatnych archiwów. Niektóre z prezentowanych materiałów będą publikowane po raz pierwszy.

ReklamaDuchowni. Między konspiracją a prześladowaniem

Wielu księży powiatu ostrołęckiego nie dotrwało końca wojny. Wśród proboszczów zmarłych w Dachau znaleźli się m.in.: ks. Franciszek Klimek z parafii w Czarni, ks. Franciszek Walery Mocarski duszpasterz w Lemnie i Łosewie, ks. Antonii Garwel z Kadzidła, ks. Klemens Marcinanis z parafii w Lipkach oraz ks. Jan Trzaskoma pełniący posługę kapłańską w Baranowie. Ofiarą działań okupantów padł również proboszcz parafii w Kuziach - ks. Józef Olszak. Aresztowany w styczniu 1940 r., umarł dwa lata później w Auschwitz.

Wspomnieć należy także urodzonego w Dylewie alumna Stanisława Jaworskiego. Za działania w konspiracji został on w maju 1940 r. zatrzymany przez Gestapo i poddany brutalnemu śledztwu. Nikogo nie wydał. Osadzono go w Działdowie, gdzie wkrótce zmarł. Podobny los spotkał ks. Jana Krzemieńskiego. W ramach posługi duszpasterskiej był nauczycielem religii oraz kapelanem 5. Pułku Ułanów Zasławskich. Działał czynnie w ruchu oporu. Został aresztowany 1940 r. Umarł w obozie Soldau tegoż roku. Ofiarą działań tajnej policji padł również wikariusz z Baranowa ks. Józef Świniarski, pojmany podczas obławy na ZWZ w 1940 r. Był okrutnie przesłuchiwany i przetrzymywany w ostrołęckim więzieniu, a następnie rozstrzelany w Działdowie.

Męczeńską śmierć poniósł też ks. Adam Bargielski z parafii w Myszyńcu. Młody wikariusz, gdy dowiedział się o aresztowaniu 82-letniego proboszcza ks. Klemensa Sawickiego, zgłosił się do Gestapo z propozycją zamiany. Prośbę jego spełniono. Więziono go w Działdowie, Dachau i Gusen. Zginął 8 września 1942 r. mając niespełna 40 lat.

ReklamaNa terenach Płocka, Makowa Mazowieckiego, Ciechanowa, Działdowa i Ostrołęki "Akcja inteligencja" trwała do kwietnia 1940 r. Szacuje się, iż w jej wyniku kilka zginęło tysięcy przedstawicieli miejscowej inteligencji.

Na zdjęciu: Komitet Ogólny Kongresu w Ostrołęce. Wśród nich duchowni. Pierwszy od lewej strony siedzi: ks. Suliński z Rzekunia, piąty: ks. kan. Sawicki z Myszyńca, siódmy: ks. dziekan Walter, dziewiąty: ks. prałat Gościcki z Goworowa, a za nim: ks. kan. Ciesielski z Ostrowi Mazowieckiej Pierwszy z prawej strony w środkowym rzędzie: ks. Olender. Stoją w górnym rzędzie patrząc od strony lewej: ks. red . Roszkowski, ks. Prószyński, ks. sekr. gener. Grodzki i ks. pref. Krzemński (fot. Pamiątka Kongresu Eucharystycznego w Ostrołęce w 1933 r., oprac. komitet red., wyd. E. Walter, Ostrołęka 1933, s. 9).

Więcej na ten temat na stronie Muzeum Żołnierzy Wyklętych.

Fot. MŻW w Ostrołęce

komentarze: -

09:50, 26.10.2019r.