Aktualności

Mowa kurpiowska w najnowszym "Inżynierze Mazowsza". Sprawdź etymologię wybranych słów z naszego regionu

W najnowszym numerze "Inżyniera Mazowsza" pojawił się artykuł dotyczący mowy kurpiowskiej. Jego autor zebrał najciekawsze historie związane z etymologią naszego "kurpiowskiego języka".

Dokładna liczba języków trudna do określenia. Językoznawcy stale spierają się w klasyfikacji języków oraz dialektów. Inżynier Mazowsza postanowił skupić się nad powiatem ostrołęckim, terenie którego znajduje się 7 gmin Kurpiowszczyzny. W tworzeniu artykułu pomogły opracowania profesora Jerzego Rubacha.

Przyjeżdżajta

Autor artykułu postanowił zacząć od etymologi samej nazwy Kurpie. Ta tajemnicza nazwa może wydawać się obca dla mieszkańców innych województw.

- Nazwa Kurpie wywodzi się od noszonych dawniej przez miejscową ludność kurpsi, butów wyplatanych z łyka, wyglądem przypominających góralskie kierpce. Najbardziej znaną w kraju miejscowością pielęgnującą dawne tradycje kurpiowskie i miejscowy język jest Kadzidło. Na terenie tej gminy zamieszkuje około 12 tysięcy osób. Strona internetowa Kadzidła pozdrawia Zitajta do nas, czyli Witajcie u nas. Bogate w informacje kulturalne Centrum Kultury Kurpiowskiej im. Ks. Mieczysława Mieszki zaprasza na wesele kurpiowskie: Kochane ludziska, przyjeżdżajta do Kadzidła, jedzta, psijta, tańcujta, spsiewajta, weselta się zebysta panientali jak wygląda wesele na Kurpiach. Nase goście uzyja u nas ziele dobrego, bo to i miejsce ladne i kobziety zdatne, a i ludzie mile - przytacza autor.

W przywołanym zaproszeniu widać spore różnice językowe. Choć zdanie to nie jest trudne do zrozumienia nawet dla osób spoza kurpiowszczyzny, to widzimy różnice zwłaszcza w wymowie.

Reklama

Łarcenica

Tego słowa lepiej unikać. Oznacza ono złą kobietę. Podobnie jest ze słowem sekutnica.

- Przyjazne i przyjacielskie stosunki z naszą znajomą, drobnej budowy, nie narażą jej na przykrość gdy powiemy o niej ćerepetka, kobieta mała, drobna, albo jagoda, zarówno o kobiecie jak i dziewczynce. Jeśli oczekujemy ciekawych słów dotyczących mężczyzny, będziemy trochę zawiedzeni. Mąż to po prostu chłop, nieważne zkela, czyli skąd, pochodzi. Nie ma co samrać (narzekać) i przyjąć z męską odwagą, że starszy chłopiec to po prostu chłopok a duży, spory (wkrótce pójdzie do szkoły) to rzonny. Idąc w odwiedziny do fameliji, w której jest nowonarodzony dźećak (także dzidzi) można w prezencie zabrać furfaćkęë, czyli grzechotkę - czytamy w artykule.

Artykuł świetnie pokazuje, że Kurpie to nie tylko piękna przyroda, ale również bogata historia i charakterystyczny język. W dialekcie kurpiowskim znajduje się wiele ciekawych słów, które mogą rozbawić swoją wymową lub znaczeniem. W ostatnich latach obserwujemy duże zainteresowanie naszą lokalna kulturą. To bardzo dobra wiadomość - coś tak wartościowego nie może pójść w zapomnienie.

Wszystkich żądnych wiedzy o naszym regionie odsyłamy do dwumiesięcznika "Inżynier Mazowsza", nr 5 (93), s. 12.

Fot. kadr z czasopisma

komentarze: -

09:06, 26.09.2021r.