Aktualności

Mikroszkoła Łąka odpowiedzią na wyzwania szkół systemowych

O tym czy tworzą idealną szkołę dla swoich dzieci, czy trudniej mają w szkole - ruchliwi chłopcy czy "pilne uczennice" i kiedy widać następstwa rozwiązań i zaniedbań systemu edukacyjnego - opowiadają założycielki Katarzyna Kapaon i Katarzyna Olk.

W Mikroszkole Łąka trwa rekrutacja na rok szkolny 2024/2025. Zainteresowanie szkołą jest spore i wywołuje pozytywne reakcje. Rodzice widzą w tym dużą wartość i sens działań. Dla wielu, wciąż jednak taka inicjatywa to coś egzotycznego i "tylko dla wybranych".

Dementując plotki: nie jesteśmy szkołą Montessorii, mamy nauczyciela i lokal. Czerpiemy z różnych nurtów edukacyjnych, mamy wpływ na kwestie, z którymi się nie zgadzamy. Tworzymy według nas normalną szkołę.

Nasza strona internetowa i facebookowy fanpage to zbiór ładnych kadrów i dobrych momentów. Powody dla których działamy są niestety dużo mniej beztroskie. Często dostajemy pytanie skąd pomysł na szkołę. Otwarcie mówimy, że robimy to dla swoich dzieci, ale rzadko wspominamy, dlaczego chcemy dla nich czegoś innego. Wbrew pozorom naszą główną motywacją nie jest stworzenie im idealnej szkoły. Cieszymy się, jak słyszymy od synów, że chodzą do najlepszej szkoły na świecie, ale nie to jest powodem dla którego zaczęłyśmy działać. Założyłyśmy Mikroszkołę Łąka, bo skala wyzwań z jakimi mierzy się systemowa szkoła stale rośnie. Stawiamy na prewencję - chcemy zapobiegać, a nie reagować gdy szkody mogą być już bardzo duże.

Sytuacja w szkołach systemowych

Z badań Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę z roku 2023 wynika, że ponad 2/3 dzieci doświadcza przemocy rówieśniczej (fizycznej, psychicznej lub wykluczeń). Narodowy Fundusz Zdrowia podaje, że w 2021 roku 630 tysięcy dzieci wymagało specjalistycznej opieki psychiatrycznej i psychologicznej. Badanie przeprowadzone na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka w 2023 roku, diagnozujące jakość życia dzieci i młodzieży, potwierdza wszystkie nasze obawy i punktuje problemy:

młodzieży brakuje ruchu i aktywności fizycznej;
co drugi uczeń nie ma energii do podejmowania aktywności;
nastoletnie dziewczęta zgłaszają obniżenie nastroju i niechęć do działania;
co trzeci uczeń szkoły ponadpodstawowej jest z siebie niezadowolony
co piąty uczeń uważa, że rodzice nie poświęcają mu wystarczająco dużo czasu.

Podobne głosy słyszymy od zaprzyjaźnionych rodziców, nauczycieli, psychologów i animatorów.

Indywidualne podejście

Dużo mówimy o indywidualnym podejściu do każdego ucznia. Z jednej strony jest to dostosowywanie zadań do poziomu dziecka, a z drugiej oznacza holistycznie podejście do jego rozwoju - łącznie z tym, o czym trudno mu mówić, czy samo jeszcze sobie nie uświadomiło. Jest to temat szczególnie nam bliski, gdyż oprócz synów mamy także córki. Panuje ogólne przekonanie, że chłopcy mniej się nadają do systemu - są bardziej ruchliwi, mniej skoncentrowani albo zbyt wrażliwi. W skrócie: mniej się dostosowują i bardziej rozpraszają, przez co częściej przeszkadzają w prowadzeniu lekcji. Wymagają przez to większej uwagi i zaangażowania nauczyciela, co w sytuacji, gdy celem jest podanie uczniom materiału w warunkach względnego spokoju, jest zrozumiałe i akceptowalne. Gorzej sytuacja ma się, gdy celem jest dbanie o harmonijny rozwój i poczucie bezpieczeństwa dziecka. Wtedy poświęcanie mniejszej uwagi dziewczynkom staje się dużym zagrożeniem. Częstym argumentem za pozostawieniem swojej córki w szkole systemowej, z którym spotykamy się podczas rozmów z rodzicami, jest stwierdzenie, że dziewczynki łatwiej się dostosowują i nie mają problemów z nauką, więc na pewno "jakoś sobie poradzą".

Różnice między dziewczynkami i chłopcami

Dlaczego patrzymy głębiej na temat "ułożonych" dziewczynek i "niegrzecznych" chłopców?

Liczne obserwacje i badania psychologiczne wykazują znaczne różnice w źródle motywacji dziewcząt i chłopców. Dla dziewczynek ważniejsze jest aby zadowolić dorosłych, szczególnie rodziców i nauczycieli, a swoje porażki traktują jako rozczarowanie ich i dowód na to, że są niewiele warte. Chłopcy w znacznie mniejszym stopniu przejmują się zadowoleniem opiekunów, jednocześnie odnosząc swoje porażki jedynie do konkretnych sytuacji, w których je ponoszą, nie zaś całościowo do swojego poczucia wartości. Dziewczynki scalają oceniającą informację zwrotną ze swoją ogólną samooceną. W wielu sytuacjach dziewczynki w reakcji trudnej lub stresowej reagują wycofaniem, natomiast wśród chłopców częściej będzie to reakcja impulsywna, głośna i zdecydowana.

W grupie koleżanek wielokrotnie dochodzi do wykluczenia (które jest formą przemocy), niezwykle trudnego do uchwycenia. W dużej mierze są to wykluczenia związane z wyglądem i stylem życia. System nie oferuje nam możliwości rozwiązywania problemów w ich początkowym stadium. Będąc w 30 osobowej klasie i szkołach posiadających ponad tysiąc uczniów trudno o wyłapanie przez pedagogów większości problemów i zaopiekowanie się osobami tego potrzebującymi. Nie mówiąc już o prewencji w postaci nauki empatii, wrażliwości na krzywdę innych i propagowania relacji twarzą w twarz.

Znacznie częściej zwrócona zostanie uwaga na rozkrzyczanego "niegrzecznego" chłopca, któremu trzeba poświęcić czas, niż z pozoru bezproblemową, poukładaną dziewczynkę. Problemy o których mowa, nie łatwo wykryć w pierwszej chwili. Te przykre, wieloletnie doświadczenia często prowadzą dziewczynki do niskiego poczucia własnej wartości, braku gotowości do wyrażania własnego zdania i przekonania, że i tak nikt nie zainteresuje się ich problemami. Nie powinniśmy martwić się, że chłopcy są głośni i rozbiegani, bo to w dużej mierze ich natura. Powinniśmy jednak zwrócić szczególną uwagę na te ciche dziewczynki, "dobre uczennice", których postawa często okupiona jest ogromnym stresem i presją otoczenia.

Nasze podejście

Daleko jest nam do narracji strachu, staramy się pokazywać to co robimy od tej pięknej i radosnej strony. Ale nie chcemy być tylko bajkową wizją edukacji, stale pamiętamy, że nasze koło napędowe jest brutalne i mało atrakcyjne. Deficyt kontaktu z naturą, wirtualna rzeczywistość, problemy z otyłością - to wszystko jedynie czubek góry lodowej, z którą nieustannie zmierzają się dzieci w szkole systemowej.

Nasze dzieciństwo wyglądało inaczej - po szkole większość dnia spędzaliśmy na dworze z innymi dziećmi, regulowaliśmy emocje w kontakcie z naturą, uczyliśmy się relacji, mieliśmy czas na swobodną zabawę, nie znaliśmy wirtualnego świata. Na pewno nie chcemy powiedzieć "kiedyś to było" - były inne wyzwania i czujemy wdzięczność, że z niektórymi nie musimy się już mierzyć. Świat poszedł do przodu, to dobrze. Jednak co dziś oferujemy naszym dzieciom w zamian?

Podsumowanie

Widzimy wśród dzieci z Mikroszkoły, jak małymi krokami kiełkuje w nich wrażliwość na drugą osobę, uczą się negocjować i dochodzić do porozumienia, mają odwagę powiedzieć swoje pierwsze "nie" i zobaczyć, że jest usłyszane i przyjęte. Czerpiemy z tego, że naszym celem jest wykształcenie szczęśliwego człowieka - możemy więc tyle samo uwagi i zaangażowania poświęcać zarówno dzieciom, które roznosi energia, jak i tym, które problemy magazynują do środka i trudno im czasem wybrzmieć na zewnątrz. Czujemy ogromną wdzięczność, że możemy mieć na to wpływ i widzieć efekty naszych działań.

Czemu więc tworzymy Mikroszkołę Łąka? Robimy to dla naszych dzieci, może nie 7 letnich ale 12 letnich czy już dorosłych. Wierzymy, że teraz wkładany wysiłek zaowocuje w przyszłości. Na pewno będą tacy, którzy poradzą sobie w klasycznym systemie edukacji, ale będą również tacy, na których pozostawi długotrwałe, negatywne skutki. Nie chcemy ryzykować i sprawdzać, w której z tych grup znajdą się nasze dzieci.

Edukacja alternatywna to nie beztroska fanaberia, ale coraz większa niezgoda rodziców na to, co oferuje system. Nie oczekujemy, że szkoła będzie idealna, chcemy żeby była wystarczająco dobra. Dlatego działamy.

Aktualnie trwa rekrutacja do naszej szkoły do klas 1-5. Zapraszamy do kontaktu mailowego laka.ostroleka@gmail.com oraz odwiedzenia naszej strony internetowej www.mikroszkolaostroleka.pl oraz profilu fb https://www.facebook.com/profile.php?id=100090304140611

Najbliższe terminy spotkań informacyjnych:

18 marca, godzina 18.00 (klasy 1-3)

19 marca, godzina 16.30 (klasy 4-5)

ul. Pomian 63, Ostrołęka