Aktualności

Niekatolickie cmentarze na północnym wschodzie Polski

Na północnym wschodzie Polski jest wiele cmentarzy, na których spoczywają wyznawcy innych religii niż katolicyzm. Zabytkowe groby są zapisem bogatej historii regionu. Kilkadziesiąt kilometrów od Ostrołęki znajdują się m.in. cmentarze żydowski i ewangelicki.

Nieco dalej znajduje się cmentarz muzułmański oraz grobowiec w kształcie piramidy.

Cmentarz żydowski w Nowogrodzie (29 km z Ostrołęki)

Cmentarz żydowski w Nowogrodzie przy ulicy Poległych ma powierzchnię 1,1 ha i znajduje się na wzniesieniu. Możliwe, że powstał pod koniec XVIII w. lub na początku XIX w. Z pewnością istniał w 1836 r. Wiadomo, że cmentarz był ogrodzony. Przy wejściu znajdował się budynek, pełniący prawdopodobnie funkcję mieszkania stróża.

We wrześniu 1939 r. położenie strategiczne cmentarza zostało wykorzystane do obrony linii Narwi. Wojsko wykopało okopy strzeleckie. W następnych latach cmentarz był systematycznie dewastowany. W 2005 odnaleziono jedną macewę, a w 2007 odzyskano kolejne kilkanaście nagrobków użytych jako fundamenty budynku stojącego u stóp wzgórza, od strony Narwi.

Cmentarz jest nieogrodzony i nieoznakowany.

Reklama

Cmentarz muzułmański w Kruszynianach (183 km z Ostrołęki)

Już ponad 600 lat temu mniejszość muzułmańska zamieszkiwała polskie ziemie. Od drugiej połowy XVII w. gmina tatarska posiadała własny cmentarz w Kruszynianach, który ma powierzchnię 0,6 ha. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1699 roku. Na cmentarzu wciąż odbywają się muzułmańskie pochówki. Nagrobki sprzed 300 lat znajdują się obok nowoczesnych.

Teren otoczony jest kamiennym murem. Najstarszy nagrobek o czytelnej inskrypcji pochodzi z 1699 roku, napisy na starszych są zatarte. Zdobione kamienne nagrobki z XIX wieku mają formy ostrosłupów, kolumn lub szlifowanych płyt.

Cmentarz ewangelicki przy osadzie Wądołek (72 km z Ostrołęki)

Cmentarz ewangelicki przy osadzie Wądołek powstał w XIX w. W latach 1805-1880 działała tam największa w Prusach Wschodnich huta żelaza. Po II wojnie światowej wraz z likwidacją wsi cmentarz został niemal zapomniany i zarastał, łącząc się z lasem.

Zachowały się pomniki, tablice nagrobne i krzyże. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1884 r., pozostałe sięgają lat 30. XX w.

W 2009 r. wolontariusze z Polski, Rosji i Niemiec, biorący udział w projekcie "Zaginione wioski Puszczy Piskiej", uporządkowali cmentarz.

Piramida w Rapie (175 km z Ostrołęki)

Na uwagę zasługuje również grobowiec w kształcie piramidy. Znajduje się w miejscowości Rapa w województwie warmińsko-mazurskim. Został zbudowany w 1811 r. O wyborze formy grobowca zdecydował właściciel - baron Friedrich von Fahrenheid, który był kolekcjonerem sztuki. Pierwszą osobą pochowaną w grobowcu była trzyletnia córka barona. Później złożono tam zwłoki jeszcze siedmiu członków rodziny, w tym samego barona.

Fot. Grzegorz Kossakowski/ciekawepodlasie.pl

komentarze: -

13:13, 31.10.2022r.